ظرفیت نگهداری آب روی تاج پوشش و تأثیر آن بر باران ربایی توده کاج تهران در منطقه نیمه خشک

تحقیق حاضر با هدف برآورد میزان ظرفیت نگهداری آب روی تاج‌پوشش و تاج‌بارش مستقیم در توده جنگل‌کاری شده کاج تهران (Pinuseldarica Medw.) در پارک جنگلی چیتگر واقع در منطقه نیمه‌خشک با بارندگی سالیانه 6/267 میلی‌متر و دمای سالیانه 2/17 درجه سانتی‌گراد انجام شد. میزان بارندگی در هر بارش توسط 6 عدد جمع‌آوری کننده باران در یک محیط باز واقع در نزدیکی توده هدف و تاج‌بارش توسط 45 عدد جمع‌آوری کننده نصب شده به‌صورت تصادفی در سطح توده، از مهر 1388 تا اردیبهشت 1389 اندازه‌گیری گردید و باران‌ربایی به‌طور غیرمستقیم با تفاضل تاج‌بارش از مقدار بارندگی در هر بارش برآورد شد. در این مدت، در مجموع 8/164 میلی‌متر باران ثبت شد که از این مقدار، 2/61 میلی‌متر آن به باران‌ربایی و 6/103 میلی‌متر آن به تاج‌بارش اختصاص یافت. مقدار ظرفیت نگهداری آب روی تاج‌پوشش با 3 روش غیرمستقیم (از نمودار رابطه بین تاج‌بارش و بارندگی در هر بارش) Leyton، Gash و Morton و Pypker- Jackson به‌ترتیب 7/1 میلی‌متر، 4/1 میلی‌متر و 8/1 میلی‌متر و ضریب تاج‌بارش مستقیم 1422/0 برآورد شد. در بارندگیهای بیش از 6/1 میلی‌متر و کمتر از 6/1 میلی‌متر، به‌ترتیب حدود 44 و 3/91 درصد از مقدار بارندگی در هر بارش به صورت باران‌ربایی از دسترس خارج شد. ظرفیت نگهداری آب روی تاج‌پوشش بخش قابل توجهی از باران‌ربایی را در توده جنگل‌کاری شده کاج تهران در منطقه نیمه‌خشک که رطوبت خاک یک فاکتور محدود کننده در رشد گیاه و تولید آن محسوب می‌شود، به خود اختصاص داد.